محمداسماعیل بن محمدجعفر درکوشکی اصفهانیمحمداسماعیل بن محمدجعفر درکوشکی اصفهانی، از اجلّه حکماء و مدرّسین اصفهان در اوایل قرن چهاردهم هجری بوده است. ۱ - معرفی اجمالیحاج ملاّمحمّداسماعیل درکوشکی فرزند محمّدجعفر، حکیم فیلسوف، از اجلّه حکماء و مدرّسین اصفهان از شاگردان ملاّاسماعیل واحدالعین، میرزا حسن نوری، میرزا رضی لاریجانی، ملاّعبدالجواد خراسانی و دیگران بود، و شاگردان بسیاری از محضر او مستفیض شدند؛ ازجمله آخوند کاشی، جهانگیرخان قشقایی، آقا سیّدابوالقاسم دهکردی که در شرح حال خود نوشته است: «علم حکمت را غالباً نزد حکیم متالّه، حاجی ملاّاسماعیل حکیم، ساکن در محلّه درب کوشک، خصوص اسفارِ آخوند ملاّصدرا در مدّت چهار سال نزد آن حکیم ماهر، قرائت کردی». ۲ - وفاتوفاتش در روز جمعه ۱۵ شوّال ۱۳۰۴ق روی داده است. مدفن ایشان در تخت فولاد، در جوار مرقد ملاّاسماعیل خواجویی است. در سنگ مزار او با این القاب از او یاد شده: «مرحوم مغفور مبرور، العالم الفاضل الکامل، زبده الحکماء المتالّهین، طایف بیت اللّه الحاج محمّداسماعیل غفرله». [۱]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۵۲.
[۲]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۶۹.
[۳]
روضاتی، سیدمحمدعلی، زندگانی آیت اللّه چهارسوقی، ص۱۹۱-۱۹۳.
[۴]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۱۶.
۳ - آثار و تالیفاتچندین جلد کتاب در کتابخانه‌های مختلف، تالیف محمّداسماعیل بن محمّدجعفر اصفهانی است که به احتمال قوی، همین ملاّمحمّداسماعیل درکوشکی است. این کتاب‌ها عبارت‌اند از: ۱. جلوات ناصریّه، در توحید، به فارسی؛ موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و جزو کتب اهدایی آقای مشکاه به دانشگاه [۶]
دانش‌پژوه، محمدتقی، فهرست اهدایی مشکاه، ج۳، ص۲۲۳.
و نسخه دیگر، موجود در کتابخانه دانشکده الهیّات و معارف اسلامی مشهد، [۷]
فاضل، محمود، فهرست الهیات مشهد، ج۱، ص۳۹۷.
و نسخه دیگر موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی [۸]
حائری، عبدالحسین، فهرست مجلس، ج۶، ص۸۰-۸۲.
۲. شرح حدیث راس الجالوت؛ [۹]
معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم آلاثار، ج۷، ص۲۷۳۹.
۳. رساله در اثبات سکون زمین، موجود در کتابخانه آیت‌اللّه العظمی گلپایگانی؛ [۱۰]
صدرائی خوئی، علی و ابوالفضل حافظیان بابلی، فهرست گلپایگانی، ج۲، ص۸۱.
[۱۱]
صدرائی خوئی، علی و ابوالفضل حافظیان بابلی، فهرست گلپایگانی، ج۲، ص۸۴.
۴. ترجمه رساله الادوار، تالیف صفی الدّین عبدالمؤمن ارموی، میکروفیلم آن موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران [۱۲]
مرکز اسناد دانشگاه تهران، فهرست میکروفیلم‌های دانشگاه، ص۹.
۵. ترجمه رساله الشّرفیه، در موسیقی، تالیف صفی الدّین عبدالمؤمن ارموی، موجود کتابخانه در مدرسه عالی سپهسالار تهران. [۱۳]
مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیرالدّین طوسی، ص۱۵۴.
۴ - پانویس
۵ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۵۳. |